Sunday, February 15, 2009

Jonker's Amsterdam #4: Het Van Gogh Museum

Op een regenachtige middag stap ik over het Museumplein, en beklim het kleine trapje van het Van Gogh Museum. Het miezert, het is guur en het wordt al een beetje donker - een passend decor. Gelukkig heb ik online een kaartje besteld en loop vergenoegd de rijen langs, scan mijn toegangsbewijs en laat mijn jas achter bij een beeldschone garderobe-studente .... de schoonheid glimt me tegemoet van achter die balie. Ook Vincent zou er van genoten hebben, ze is net zo mooi als een zonsondergang in Arles :-)

In mijn jeugd kwam ik vaker in musea dan nu, toegegeven, maar de bezoeken aan tentoonstellingen over Hopper, Malevich, Van Gogh, Mondriaan, Esscher en nog zo een hele rij legden in ieder geval de basis voor een voorliefde voor Kunst met een grote K. En trouwens ook voor kunst zonder kapitaal.

Aan mijn muur hingen vele jaren reproducties van Hopper's werken: IKEA (nota bene) had een tijd lang posters van deze fantastische schilder in de schappen liggen. Ik kocht er eentje met een zeilboot en eentje met een tarweveld, waarvoor ik de kleur als basis voor de muurverf en tapijt in mijn appartement gebruikte.

Kort na mijn eindexamens toog ik met HP en consorten naar Parijs, bezocht het Louvre en ook kwam ik een keertje in de Tuinen van Monet. Onze Amerikaanse Opa en Oma hadden huizenruil gedaan en streken neer ten westen van Parijs, vlakbij die prachtige tuinen vol van lelies in de inspirerende vijvers. Als u ooit nog eens in Giverny bent: ga kijken!

Op de voornoemde reis naar Parijs keek ik ook rond in het toen net nieuwe Musée d'Orsay. Eerst was dat een treinstation, maar nu een museum dat vooral Franse kunst behandeld van ongeveer einde 19de eeuw tot de Eerste Wereldoorlog. Ik maakte daar twee opnames van schilderijen van .... Vincent van Gogh. Het impressionisme is wat mij betreft één van de meest boeiende stromingen binnen de schilderkunst: ook toen vond ik Van Gogh's zelfportret van 1887-1888 al mooi. Naast een scene met slapende boeren tijdens de lunch was dat de fotografische oogst van die middag. Toen ik namelijk een foto wilde maken van een mooie sterrennacht van zijn hand, maakte een suppoost mij attent op het fotoverbod aldaar :-)


Twintig jaar later sta ik weer voor dat schilderij op een zondagmiddag in februari. Iedereen kent wel dat prachtige liedje "Vincent" (Starry, starry night) van Don McLean. Een beetje melodramatisch, maar toch heel mooi. Dat gaat dus over het schilderij waaraan nu een hele tentoonstelling is opgehangen. Onder de noemer "Van Gogh en de kleuren van de nacht" hangt een stuk of 30 schilderijen te wachten op uw bewondering. Wat mij betreft bijna 19 euro zeer wel besteed!

Omdat ook hier foto's verboden zijn, zult u het met mijn woorden moeten doen en wat plaatjes van het internet. Zelf luisterde ik gedwee naar de vertelsels via de audio-rondleiding. De tentoonstelling laat een schitterende ontwikkeling zien in Vincent's schilderen. Vanuit zijn bewondering voor mannen als Seurat en Millet probeert hij de nuances van licht te vangen in doeken in het donker, binnen of met sterke schaduwen. Want ook in het donker zijn kleuren: "De kleuren daarin zijn nog veel moeilijker te vangen", schreef hij ooit eens aan zijn broer Theo.


Ik leer over de periode dat hij samen leefde en werkte met Paul Gauguin, hoe hij op sterren schilderen oefende aan de oevers van de Seine en de treurige invloed van geestesziektes op zijn leven. Over smaak valt niet te twisten, dus: ik vind hem onbetwist één van de beste schilders aller tijden. Punt.

Gevuld met de beelden van Van Gogh verlaat ik na bijna twee uur de zaal en haal mijn jas op, (toevallig) weer bij die schoonheid van eerder. Ze stuurt een vette knipoog recht mijn hartje in, en ik voel me goed. Winst op Feyenoord, een hart cadeau van de Blonde Nichtjes en een miniflirt met een Amsterdamse schone. Het was een mooi weekend.

Starry, starry night

Paint your palette blue and grey,
Look out on a summer's day,
With eyes that know the darkness in my soul.
Shadows on the hills,
Sketch the trees and the daffodils,
Catch the breeze and the winter chills,
In colors on the snowy linen land.

Now I understand what you tried to say to me,
How you suffered for your sanity,
How you tried to set them free.
They would not listen, they did not know how.
Perhaps they'll listen now.

Starry, starry night.
Flaming flowers that brightly blaze,
Swirling clouds in violet haze,
Reflect in Vincent's eyes of china blue.
Colors changing hue, morning field of amber grain,
Weathered faces lined in pain,
Are soothed beneath the artist's loving hand.

Now I understand what you tried to say to me,
How you suffered for your sanity,
How you tried to set them free.
They would not listen, they did not know how.
Perhaps they'll listen now.

For they could not love you,
But still your love was true.
And when no hope was left in sight
On that starry, starry night,
You took your life, as lovers often do.
But I could have told you, Vincent,
This world was never meant for one
As beautiful as you.

Starry, starry night.
Portraits hung in empty halls,
Frameless head on nameless walls,
With eyes that watch the world and can't forget.
Like the strangers that you've met,
The ragged men in the ragged clothes,
The silver thorn of bloody rose,
Lie crushed and broken on the virgin snow.

Now I think I know what you tried to say to me,
How you suffered for your sanity,
How you tried to set them free.
They would not listen, they're not listening still.
Perhaps they never will...

Copyright Don McLean

Jonker's Amsterdam #3: De Prinsengracht

Vorige week zondag slenterde ik met een camera in de aanslag over de Prinsengracht, en zojuist bezocht in het Van Gogh Museum. En hoorde ik op de radio dat Ajax de klassieker tegen Feyenoord had gewonnen: fijn! Maar nu eerst een gracht, een prinselijke gracht, in het kader van mijn reizen door mijn woonplaats. De Prinsengracht in woord en beeld.

Ik heb wel wat met de Prinsengracht. Het verst af van de lelijke lichtreclames van de Dam en omgeving ligt de Prinsengracht geduldig te wachten op een nominatie als Werelderfgoed van de hele Amsterdamse binnenstad. Maar misschien verdient zij het nog wel het meest. Wie kent niet de Noorderkerk, het Anne Frankhuis en natuurlijk de Westerkerk. Hier lopend heb je het gevoel door eeuwen historie te schuiven. En dat klopt ook wel: het begin van de gracht werd al in 1612 gemaakt.

Hedentendage kent televisiekijkend Nederland haar natuurlijk van het Prinsengrachtconcert. De afsluiting ervan - een door allen uit volle borst meegezongen "Aan de Amsterdamse grachten" - bezorgt mij elk jaar weer kippevel.

Vroeger kwam ik wel eens in van Puffelen, om aan de Spiegelbar een biertje te doen. Ooit vierde ik mijn verjaardag met Ghis en HP in De Prins, de vierkazenkaasfondue is een toppertje :-) En al lopende kwam ik een aantal mooie plaatjes tegen, die ik graag met jullie deel.

Om een nieuwe blik te ontwikkelen liep ik het eerste stuk vanaf het begin aan de CS-kant, en sloot ik af met een tochtje van het laatste stuk voor het Nieuwe Prinsengracht gaat heten, met het uitzicht op de Amstel, Carré en de Magere Brug als beloning. Onderweg weinig contacten: met een camera op je buik ben je al gauw een domme toerist en in Mokum zijn die geen aandacht waard, tenzij ze wat bestellen natuurlijk. Ik heb dus alle tijd de sfeer in me op te nemen en te genieten van de omgeving. Temperatuur is fris, dus wel een beetje doorstappen. Ik verheug me op de zomer!

Wat opvalt is de overweldigend aanwezige kleur grachtengroen, afgewisseld met Amsterdams bloedrood, zwart en veel prachtige gevelstenen en voordeuren. Alleen al met de bellen en kloppers zou ik een heel fotoboek kunnen vullen. Maar daarvoor is deze serie niet: mij rest slechts een fototour in vogelvlucht.

En kijk eens goed naar dat gevelplateau van een verzekeringsmaatschappij. Schitterend hoe men in de reclame toen al in de vergelijking een argument zocht voor de verkoop. Een donker dal links met niets dan ellende in het verschiet, en een rustige, veilige afslag rechtsaf. Mèt verzekeringspolis uiteraard. Da's pas een USP!

Bij de kruising met de Utrechtsestraat kom ik Lijn 4 weer tegen, en zo sluit ik het eerste ringetje binnen mijn omzwervingen. Met een 'stitch' van een serie opnames van links naar rechts laat ik u achter met het resultaat: een mooi zicht op deze beeldbepalende ader in de binnenstad. De oer-mokumse elementen als een woonboot, een hoge brug, Amsterdammertjes, veel fietsen en teveel auto's vormen tezamen een mooi stilleven als besluit van een lange, lekkere wandeling over de gracht.

Valentijnsdag 2009

... bracht Jonker door met zijn nichtjes Claire en Isabelle, een beetje in Leiden en vooral in Noordwijk aan Zee. Strand, zon, ijsjes, een cadeautje en lekker ravotten in het zand. En het was niet eens druk, heerlijk.



De dag begon al goed met Valentijnscadeautjes van de dames, een paar geintjes en een groot rood hart van Claire. Het hartje van Oom W smolt ;-)