Jonker's Amsterdam #4: Het Van Gogh Museum

Op een regenachtige middag stap ik over het Museumplein, en beklim het kleine trapje van het Van Gogh Museum. Het miezert, het is guur en het wordt al een beetje donker - een passend decor. Gelukkig heb ik online een kaartje besteld en loop vergenoegd de rijen langs, scan mijn toegangsbewijs en laat mijn jas achter bij een beeldschone garderobe-studente .... de schoonheid glimt me tegemoet van achter die balie. Ook Vincent zou er van genoten hebben, ze is net zo mooi als een zonsondergang in Arles :-)

In mijn jeugd kwam ik vaker in musea dan nu, toegegeven, maar de bezoeken aan tentoonstellingen over Hopper, Malevich, Van Gogh, Mondriaan, Esscher en nog zo een hele rij legden in ieder geval de basis voor een voorliefde voor Kunst met een grote K. En trouwens ook voor kunst zonder kapitaal.

Aan mijn muur hingen vele jaren reproducties van Hopper's werken: IKEA (nota bene) had een tijd lang posters van deze fantastische schilder in de schappen liggen. Ik kocht er eentje met een zeilboot en eentje met een tarweveld, waarvoor ik de kleur als basis voor de muurverf en tapijt in mijn appartement gebruikte.

Kort na mijn eindexamens toog ik met HP en consorten naar Parijs, bezocht het Louvre en ook kwam ik een keertje in de Tuinen van Monet. Onze Amerikaanse Opa en Oma hadden huizenruil gedaan en streken neer ten westen van Parijs, vlakbij die prachtige tuinen vol van lelies in de inspirerende vijvers. Als u ooit nog eens in Giverny bent: ga kijken!

Op de voornoemde reis naar Parijs keek ik ook rond in het toen net nieuwe Musée d'Orsay. Eerst was dat een treinstation, maar nu een museum dat vooral Franse kunst behandeld van ongeveer einde 19de eeuw tot de Eerste Wereldoorlog. Ik maakte daar twee opnames van schilderijen van .... Vincent van Gogh. Het impressionisme is wat mij betreft één van de meest boeiende stromingen binnen de schilderkunst: ook toen vond ik Van Gogh's zelfportret van 1887-1888 al mooi. Naast een scene met slapende boeren tijdens de lunch was dat de fotografische oogst van die middag. Toen ik namelijk een foto wilde maken van een mooie sterrennacht van zijn hand, maakte een suppoost mij attent op het fotoverbod aldaar :-)


Twintig jaar later sta ik weer voor dat schilderij op een zondagmiddag in februari. Iedereen kent wel dat prachtige liedje "Vincent" (Starry, starry night) van Don McLean. Een beetje melodramatisch, maar toch heel mooi. Dat gaat dus over het schilderij waaraan nu een hele tentoonstelling is opgehangen. Onder de noemer "Van Gogh en de kleuren van de nacht" hangt een stuk of 30 schilderijen te wachten op uw bewondering. Wat mij betreft bijna 19 euro zeer wel besteed!

Omdat ook hier foto's verboden zijn, zult u het met mijn woorden moeten doen en wat plaatjes van het internet. Zelf luisterde ik gedwee naar de vertelsels via de audio-rondleiding. De tentoonstelling laat een schitterende ontwikkeling zien in Vincent's schilderen. Vanuit zijn bewondering voor mannen als Seurat en Millet probeert hij de nuances van licht te vangen in doeken in het donker, binnen of met sterke schaduwen. Want ook in het donker zijn kleuren: "De kleuren daarin zijn nog veel moeilijker te vangen", schreef hij ooit eens aan zijn broer Theo.


Ik leer over de periode dat hij samen leefde en werkte met Paul Gauguin, hoe hij op sterren schilderen oefende aan de oevers van de Seine en de treurige invloed van geestesziektes op zijn leven. Over smaak valt niet te twisten, dus: ik vind hem onbetwist één van de beste schilders aller tijden. Punt.

Gevuld met de beelden van Van Gogh verlaat ik na bijna twee uur de zaal en haal mijn jas op, (toevallig) weer bij die schoonheid van eerder. Ze stuurt een vette knipoog recht mijn hartje in, en ik voel me goed. Winst op Feyenoord, een hart cadeau van de Blonde Nichtjes en een miniflirt met een Amsterdamse schone. Het was een mooi weekend.

Starry, starry night

Paint your palette blue and grey,
Look out on a summer's day,
With eyes that know the darkness in my soul.
Shadows on the hills,
Sketch the trees and the daffodils,
Catch the breeze and the winter chills,
In colors on the snowy linen land.

Now I understand what you tried to say to me,
How you suffered for your sanity,
How you tried to set them free.
They would not listen, they did not know how.
Perhaps they'll listen now.

Starry, starry night.
Flaming flowers that brightly blaze,
Swirling clouds in violet haze,
Reflect in Vincent's eyes of china blue.
Colors changing hue, morning field of amber grain,
Weathered faces lined in pain,
Are soothed beneath the artist's loving hand.

Now I understand what you tried to say to me,
How you suffered for your sanity,
How you tried to set them free.
They would not listen, they did not know how.
Perhaps they'll listen now.

For they could not love you,
But still your love was true.
And when no hope was left in sight
On that starry, starry night,
You took your life, as lovers often do.
But I could have told you, Vincent,
This world was never meant for one
As beautiful as you.

Starry, starry night.
Portraits hung in empty halls,
Frameless head on nameless walls,
With eyes that watch the world and can't forget.
Like the strangers that you've met,
The ragged men in the ragged clothes,
The silver thorn of bloody rose,
Lie crushed and broken on the virgin snow.

Now I think I know what you tried to say to me,
How you suffered for your sanity,
How you tried to set them free.
They would not listen, they're not listening still.
Perhaps they never will...

Copyright Don McLean